Thứ sáu, 30/05/2025 16:12:54
Thủ đoạn gửi quà tặng về tận nhà để quét mã QR
Chỉ vì quét mã QR được in trên một gói quà lạ gửi đến nhà, chị H.T (TP.HCM) đã mất trắng 25 triệu đồng trong tài khoản ngân hàng chỉ sau vài phút. Sự việc xảy ra nhanh đến mức chị không kịp phản ứng, để rồi hoang mang, bàng hoàng trước thủ đoạn tinh vi của kẻ gian.
Tương tự, anh T.S (TP.HCM) cũng suýt trở thành nạn nhân của chiêu trò này. Anh kể lại: “Tôi nhận được một món quà không rõ nguồn gốc, kèm theo tờ giấy ghi ‘Quét mã QR để nhận quà trị giá 5 triệu đồng’. Tuy nhiên, tôi bắt đầu nghi ngờ vì không thấy tên công ty, không có địa chỉ cụ thể và bất kỳ thông tin liên hệ nào. Tôi đã tra cứu trên mạng và phát hiện đây là một hình thức lừa đảo đang lan rộng, nên lập tức ngừng quét mã”.
Thạc sĩ Lê Tấn Phước, chuyên gia an ninh mạng, cho biết: “Thủ đoạn quét mã QR để nhận quà hiện đang khá phổ biến. Kẻ gian thường giả mạo các website thương mại điện tử hoặc thương hiệu quen thuộc để thực hiện các chương trình ‘tặng quà’. Trong các gói quà đó sẽ kèm theo mã QR, khi người dùng quét vào, mã sẽ dẫn đến những trang web lạ chứa mã độc hoặc phần mềm gián điệp, từ đó đánh cắp thông tin cá nhân hoặc chiếm quyền truy cập vào tài khoản ngân hàng”.
Anh cũng nhấn mạnh: “Để nhận diện và phòng tránh hình thức lừa đảo này, người dân cần kiểm tra kỹ nguồn gốc các nhãn hàng, sản phẩm mình nhận được. Đặc biệt, nếu thấy thương hiệu lạ hoặc đường dẫn không rõ ràng, tuyệt đối không quét mã hay nhấp vào đường link. Chỉ nên truy cập các trang web có địa chỉ xác thực, minh bạch để tránh bị dẫn dắt đến các trang giả mạo nơi mà thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng rất dễ bị xâm phạm”.
Luật sư Bùi Trọng Hiển, Giám đốc Công ty Luật Bùi Trọng Hiển, phân tích: “Hành vi sử dụng mã QR để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Theo Bộ luật Hình sự, người thực hiện hành vi này có thể bị truy tố với tội danh ‘Lừa đảo chiếm đoạt tài sản’. Mức phạt có thể là cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trong trường hợp chiếm đoạt tài sản có giá trị lớn từ 500 triệu đồng trở lên, mức án có thể từ 12 năm đến 20 năm, thậm chí là tù chung thân”.
Clip Thủ đoạn gửi quà tặng về tận nhà để quét mã QR:
Lừa đảo bình chọn cuộc thi ảnh trên mạng xã hội
Anh T.N (làm việc tại Hà Nội) cảm thấy rất bất ngờ vì có đối tượng đã lập Facebook giả mạo tài khoản anh để gửi lời mời kết bạn, nhắn tin cho từng người nhờ bình chọn một cuộc thi ảnh trực tuyến. Theo nội dung tin nhắn, các đối tượng này đã mạo danh anh T.N để kêu gọi bạn bè bình chọn ảnh cho bé Minh Tuệ Mẫn qua một đường link, đồng thời hỏi han, vay mượn tiền gấp.
Tương tự, em N.M.A (sống tại TP.HCM) đã nhận được tin nhắn từ một người bạn cũ nhờ bình chọn cho một cuộc thi ảnh. Vì là người quen biết, em không nghi ngờ và đã bấm vào đường link. Giao diện hiện ra giống hệt Facebook nên em đăng nhập như bình thường. Facebook sau đó tự động thoát ra, em nghĩ là do lỗi mạng. Vài phút sau, bạn bè nhắn hỏi em có đang vay mượn tiền không. Lúc đó, em mới kiểm tra lại thì phát hiện đã bị mất quyền kiểm soát tài khoản Facebook, email và số điện thoại liên kết cũng bị thay đổi. Kẻ lừa đảo đã dùng chính tài khoản của em để tiếp tục đi vay mượn tiền người quen.
Thạc sĩ Phạm Đình Thắng, Trưởng bộ môn An ninh mạng, Trường Đại học Ngoại ngữ Tin học TP.HCM, nhận định: “Những đường link này, hacker có thể thay đổi thành các đường dẫn để tải mã độc. Đặc biệt, trong các bình chọn có ảnh, họ có thể nhúng một số đoạn mã vào trong ảnh. Tùy theo môi trường, ảnh có thể chỉ là dạng dữ liệu hoặc trở thành tệp thực thi. Những dạng này rủi ro bảo mật rất cao”. Anh cho biết thêm: “Rủi ro ít nhất là mất cắp thông tin cá nhân, còn cao nhất là ảnh hưởng đến máy tính người dùng hoặc lây lan vào hệ thống mạng. Hacker có thể tải mã độc về, cài cắm để đánh cắp hoặc mã hóa dữ liệu”.
Luật sư Nguyễn Văn Hiệp, Giám đốc Công ty Luật New&New, hành vi mạo danh người khác để lừa đảo qua mạng có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm. Ông phân tích: “Nếu có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhưng chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm, cá nhân có thể bị phạt hành chính 3 triệu đồng, còn hành vi có tổ chức sẽ bị phạt 6 triệu đồng. Trong trường hợp đủ yếu tố cấu thành tội phạm, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản, mức hình phạt cao nhất là tù chung thân. Nếu lừa đảo qua mạng máy tính, viễn thông, mức án có thể lên đến 20 năm tù”.
Thạc sĩ Phạm Đình Thắng nhấn mạnh: “Chúng ta có hai giai đoạn để bảo vệ tài khoản, đặc biệt là giai đoạn đầu tiên. Đây là lúc cần rà soát lại các tài khoản và nơi lưu trữ thông tin quan trọng, đồng thời áp dụng biện pháp bảo vệ ngay lập tức. Người dùng cần đặt mật khẩu mạnh, không dùng chung mật khẩu cho nhiều tài khoản và nên thiết lập cơ chế xác thực hai yếu tố qua số điện thoại hoặc email khác”. Nếu người dùng đã lỡ nhấp vào hoặc kích hoạt đường link lạ, cần đặc biệt cảnh giác khi bị chuyển hướng đến một trang đăng nhập. “Đây là dấu hiệu nhận biết rõ ràng. Người dùng tuyệt đối không nên đăng nhập hay thực hiện bất kỳ thao tác nào theo hướng dẫn từ các trang này”, anh cảnh báo.
Clip Lừa đảo bình chọn cuộc thi ảnh trên mạng xã hội:
Lời Cảnh Báo là một chương trình mang đầy tính thời sự. Bên cạnh việc phản ánh những vấn đề đang được xã hội quan tâm. Lời Cảnh Báo còn cung cấp cho người dân nhiều kiến thức bổ ích về những vấn đề khác nhau trong cuộc sống như: kinh tế, sức khỏe, giáo dục, an ninh, trật tự, xã hội…
Lời Cảnh Báo được phát sóng vào lúc 19h50 Thứ Hai và Thứ Tư hàng tuần trên kênh THVL1. Chương trình do đài truyền hình Vĩnh Long phối hợp Jet Studio thực hiện.
